ร่วมสืบสานพระราชปณิธานพระบิดาแห่งการพัฒนาพลังงานไทย พระราชอัจฉริยภาพด้านพลังงาน ตอน “เขื่อนภูมิพล เปิดศักราชแห่งการพัฒนาพลังงานไทย” สามารถกักน้ำฤดูฝนไว้ใช้ในฤดูแล้ง ช่วยป้องกันอุทกภัยไปในตัว
ในช่วงต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช หรือในช่วงเวลาประมาณ 20 ปี แรกของการเสด็จขึ้นครองราชย์พระองค์ทรงให้ความสนพระทัยเรื่อง น้ำ เป็นลำดับต้นๆ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อความมั่นคงด้านพลังงานไทยในเริ่มแรก
แต่เดิมนั้น ประเทศไทยมีโรงงานผลิตไฟฟ้าวัดเลียบและโรงไฟฟ้าสามเสน ใช้ฟืนและแกลบเป็นเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้า เมื่อครั้งเกิดสงครามยังเคยใช้ข้าวเปลือกที่ขายไม่ได้ราคา เป็นเชื้อเพลิงผลิตไฟฟ้า แต่ไฟฟ้าก็ยังไม่พอใช้ ต้องดับไฟเป็นเขตทุกวัน เมื่อมีพระราชบัญญัติการไฟฟ้ายันฮีในปี พ.ศ.2500 จึงก่อให้เกิดการไฟฟ้าฝ่ายผลิตขึ้น มีการก่อสร้างเขื่อนภูมิพลซึ่งเป็นเขื่อนที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยและแทบจะใหญ่ที่สุดในเอเชียในเวลานั้น
เขื่อนภูมิพลเป็นเขื่อนคอนกรีตโค้งและเป็นเขื่อนอเนกประสงค์แห่งแรกของประเทศไทย เดิมชื่อเขื่อนยันฮี ต่อมาเมื่อวันที่ 25 กรกฏาคม 2500 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระราชทานพระปรมาภิไธยให้เป็นชื่อเขื่อนว่า “เขื่อนภูมิพล” ลักษณะของเขื่อนสร้างปิดกั้นลำน้ำปิง บริเวณเขาแก้ว อำเภอสามเงา จังหวัดตาก สามารถรองรับน้ำได้สูงสุด 13,462 ล้านลูกบาศก์เมตร
ภารกิจหลักคือ ระบายน้ำ ผลิตไฟฟ้าให้ตรงตามแผนที่ กรมชลประทานกำหนดมาให้ โดยปริมาณน้ำที่ระบายออกไปจากเขื่อนจะถูกนำไปใช้ประโยชน์หลายด้าน ทั้งด้านการเกษตร ด้านอุปโภค บริโภค การคมนาคม การท่องเที่ยว รวมทั้งผลักดันลำน้ำเดิมจังหวัดกำแพงเพชร และจังหวัดนครสวรรค์ สนับสนุนพื้นที่เพาะปลูกได้ถึง 9.5 ล้านไร่ ในพื้นที่ จังหวัดตาก
เขื่อนภูมิพลสร้างประโยชน์ให้ประชาชนมากมาย ดังที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระราชดำรัส ในโอกาสเสด็จพระราชดำเนินไปทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อนภูมิพล วันที่ 17 พฤษภาคม 2507 ไว้ว่า
“เขื่อนนี้สามารถกักน้ำฤดูฝนไว้ใช้ในฤดูแล้ง ช่วยป้องกันอุทกภัยไปในตัว ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2506 เป็นต้นมา แม้จะมีพายุใต้ฝุ่นนำฝนเข้ามาในประเทศไทย เขื่อนนี้ก็ยังกักน้ำฝนที่จะไหลบ่าลงมาเป็นภัยแก่ราษฎรไว้ได้ แล้วระบายน้ำออกใช้ให้เป็นประโยชน์ในฤดูแล้ง ทั้งนี้เป็นการแสดงผลให้ประจักษ์เป็นอย่างดีมาแล้ว
ความสำเร็จที่เห็นอยู่นี้ ปรากฏขึ้นได้ก็เพราะทางราชการได้เล็งเห็นการณ์ไกลประกอบด้วยบรรดาเจ้าหน้าที่มีความสามารถอย่างดียิ่ง ตั้งใจดำเนินงานมาจนเป็นผลสำเร็จเรียบร้อย และก่อนหน้าที่จะวางโครงการสร้างเขื่อนนี้ กรมชลประทานก็ได้ตระเตรียมการเก็บสถิติในเรื่องน้ำมาแล้วเป็นเวลานานปี ข้าพเจ้าขอถือโอกาสนี้ขอบใจ และชมเชยเจ้าหน้าที่ทุกฝ่ายตั้งแต่ผู้ใหญ่ ตลอดจนถึงผู้น้อย ที่ได้ร่วมมือกันปฏิบัติหน้าที่ โดยเฉพาะข้าราชการและผู้ปฏิบัติงานของกรมชลประทานซึ่งมีส่วนสำคัญยิ่งในการก่อสร้างนี้
ได้เวลาอันเป็นมงคลฤกษ์แล้ว ข้าพเจ้าขอเปิดเขื่อนภูมิพล ขอให้เขื่อนนี้จงสถิตสถาพร อำนวยความสุขความเจริญแก่อาณาประชาราษฎร สมดังปณิธานทุกประการ”
นับแต่นั้นมา การสร้างเขื่อนภูมิพลเป็นการวางรากฐานการพัฒนาพลังงานที่ต่อยอดมากขึ้น เกิดหน่วยงานด้านพลังงานเพื่อรองรับการผลิตพลังงานและความต้องการพลังงานที่เพิ่มขึ้นในอนาคต
อ้างอิงที่มาจาก www.facebook.com/EppoKnowledge
